رواج قتل های ناموسی در جنوب کرمان

... ناموسی در برخی شهرستان های شرقی و شمالی همچون بردسیر، زرند و بیشتر شهرستان های جنوبی همچون بم، جیرفت، رودبار جنوب، قلعه گنج، عنبرآباد، کهنوج و اسلام آباد در بین برخی خانواده ها و طوایف ...

این در حالی است که با وجود برخی فعالیت های فرهنگی انجام شده برای آگاه سازی مردم این مناطق نسبت به تبعات اجتماعی و انسانی ارتکاب این گونه قتل ها، هنوز سیر صعودی پرونده های قتل های ناموسی ورودی به دادگاه های کیفری استان کرمان ادامه دارد.

جنایت های ناموسی در مناطق جنوبی کشور به آن «نحوه کردن» می گویند، به ارتکاب خشونت و بیشتر قتل زنان یک خانواده به دست مردان خویشاوند گفته می شود. این زنان به علت ننگین کردن شرافت خانواده خود به دلیل انجام مواردی همچون خودداری از ازدواج اجباری، مورد تجاوز جنسی قرار گرفتن، طلاق(حتی از شوهر ناشایست) و روابط نامشروع مجازات می شوند. برای این که فردی قربانی جنایت های ناموسی شود، فقط این که گمان برده شود او آبروی خانواده را بر باد داده کافی است.

در استان کرمان وقوع قتل های ناموسی در برخی شهرستان های شرقی و شمالی همچون بردسیر، زرند و بیشتر شهرستان های جنوبی همچون بم، جیرفت، رودبار جنوب، قلعه گنج، عنبرآباد، کهنوج و اسلام آباد در بین برخی خانواده ها و طوایف رایج است، به گونه ای که طبق گفته مدیرکل دادگستری استان کرمان ریشه بسیاری از قتل های جنوب استان کرمان ناموسی است.

حجت الاسلام والمسلمین علی توکلی با بیان این که باید برای جلوگیری از وقوع این گونه قتل ها اقدامی اساسی صورت گیرد، می گوید: متاسفانه هنوز شاهد برخی افکار ناصحیح قرن های گذشته در برخی نقاط استان کرمان هستیم.

وی می افزاید: فقط به صرف ارتباط یک دختر و پسر با یکدیگر، خانواده دختر مرتکب قتل دختر یا خواهر خود می شود که این رفتار، رفتاری غیرشرعی و غیرانسانی است.

رئیس کل دادگستری استان کرمان با بیان این که سران طوایف، متنفذین منطقه، ائمه جمعه و جماعات و دست اندرکاران امور فرهنگی باید این دیدگاه و باور غلط را تغییر دهند، می افزاید: قانون برای رفتارهای غیراخلاقی دختران و پسران راهکار ارائه داده است و این درست نیست برای یک عمل احساسی غلط، دختر و پسر را به گلوله بست. به گفته توکلی، این گونه قتل ها قطعا قتل عمد محسوب شده و هیچ توجیهی نمی تواند داشته باشد.

فرهنگ سازی، بهترین روش مقابله

معاون قضایی و توسعه و برنامه ریزی دادگستری استان کرمان با بیان این که متاسفانه بیشترین آمار ارتکاب قتل های عمد مربوط به مناطق جنوبی استان کرمان است، می گوید: درصد زیادی از این قتل ها ریشه ناموسی دارد که متاسفانه تاکنون مجازات قصاص هیچ تاثیری در کاهش این آمار نداشته است.

محمدصادق شجاعی، فرهنگ سازی را بهترین روش برای کاهش آمار ارتکاب این گونه قتل ها عنوان می کند و می افزاید: باید تمامی دستگاه ها و نهادهای مسئول در بحث فرهنگ سازی دست به دست هم بدهند و مردم را در این زمینه آگاه سازند.وی با بیان این که بی شک وقوع یک قتل ناموسی به شکل گیری اختلاف درازمدت در بین دو خانواده و طایفه منجر می شود که اقدامات تلافی جویانه آنها را در پی دارد، می افزاید: آمار پرونده های قتل جنوب استان کرمان پنج برابر کل قتل های استان کرمان است که باعث شده از تعداد صد پرونده قتل بیش از 70 درصد مربوط به قتل های عمدتا ناموسی در این مناطق باشد.

هشدار دادگاه کیفری

روند روبه رشد ارتکاب قتل های ناموسی در مناطق جنوبی استان کرمان و آمار ورودی پرونده های قتل به دستگاه قضایی استان کرمان، هشدار رئیس دادگاه کیفری استان کرمان را نسبت به وقوع بحران قتل در این استان دربرداشته است.

مصطفی بنده در گفت وگو با جام جم می گوید: متاسفانه با وجود اقدامات دستگاه های انتظامی، امنیتی و مراجع قضایی استان کرمان باید بدون هیچ گونه ملاحظه ای گفت که رواج قتل های ناموسی، استان کرمان را با یک بحران مواجه می کند و روند رو به رشد این جرم، تبعات منفی برای امنیت جامعه دارد. وی با تاکید بر لزوم فرهنگ سازی در این باره می گوید: مردم این مناطق باید بدانند اگر فردی یک جرم ناموسی مرتکب شد، نباید خودشان اقدام به قتل او کنند یا با پرداخت پول به افرادی که دنبال انجام این گونه قتل ها هستند فرد خاطی را به قتل برسانند، بلکه باید او را به قانون بسپارند تا بر اساس قوانین قضایی با او برخورد شود.

نقش اسلحه در وقوع قتل ها

رئیس دادگاه کیفری استان کرمان مسائل ناموسی، شوهرکشی به دلیل اعتیاد شوهر و ارتباط همسر او با فردی دیگر، مصرف مشروبات الکلی در مهمانی ها و مراسم عروسی که به دعوا و قتل منجر می شود، معاملات مواد مخدر، حمل و نگهداری سلاح گرم از سوی مردم، تمرکز حضور افاغنه در جنوب کرمان و دسترسی سریع و آسان آنها به مرزهای شرقی و فرار از کشور پس از ارتکاب جرم، اختلافات ملکی و منازعات قومی و طایفه ای را از علت های ارتکاب قتل در جنوب استان کرمان برمی شمرد.

مصطفی بنده می افزاید: متاسفانه به دلیل این که در این منطقه معاملات مواد مخدر رو به افزایش بوده و به موضوعی طبیعی تبدیل شده است، قاچاقچیان مواد مخدر به جراتی رسیده اند که مواد مخدر های عمده را به صورت نسیه به افراد مختلف می فروشند و طبق قوانین خودشان اگر فرد خریدار پول مواد مخدر را در زمان معین نپردازد، آنها برای تلافی کردن یک یا چند نفر از اعضای خانواده فرد بدهکار را ربوده و به قتل می رسانند.

این مقام قضایی نسبت به فراوانی سلاح در مناطق جنوبی کرمان هشدار می دهد و می گوید: آمار رو به افزایش حمل و نگهداری سلاح های گرم در این مناطق باعث شده بسیاری از افراد به پشتوانه این سلاح ها مرتکب قتل شوند؛ به طوری که بر اساس بررسی های صورت گرفته، حدود 40 درصد پرونده های ارتکاب قتل با سلاح گرم به دلیل دلگرم بودن فرد قاتل به سلاحی که در خانه اش نگهداری می کرده، بوده است.

تغییر باورهای غلط با فرهنگ سازی

حجت الاسلام حسینی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب استان کرمان نیز با اشاره به فعالیت های فرهنگی صورت گرفته از سوی دولت دهم در این منطقه از استان کرمان می گوید: ما با فراهم کردن زیرساخت هایی همچون احداث مجتمع های فرهنگی و هنری در مناطق مختلف، برگزاری جشنواره های قرآنی، توزیع 60 هزار جلد قرآن در مساجد و برگزاری کلاس های آموزشی با محوریت مسائل آموزشی خانواده و جامعه در 270 کانون فرهنگی و هنری مساجد در تلاش هستیم در جهت آگاه سازی مردم گام برداریم.

وی با بیان این که تعصبات قومی و منطقه گرایی در جنوب کرمان باعث شده مردم به اعتقادات خود پایبند باشند، می افزاید: این موضوع باعث شده خواسته یا ناخواسته اتفاقاتی رخ دهد، ولی با وجود این نمی توان گفت در این زمینه فرهنگ سازی نشده یا مردم این منطقه بی فرهنگ هستند.

حسینی می افزاید: جنوب استان کرمان به دلیل معضلات خاص خودش نیازمند برنامه ریزی و اختصاص اعتبارات خاص است که خوشبختانه بعد از سفر رهبر معظم انقلاب به شهرستان جیرفت در سال 1384، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب کرمان مستقل شده و اقدامات فرهنگی خوبی در این منطقه در حال انجام است.

حکمت قاسم خانی